W procesie resocjalizacyjnym, którego celem jest modyfikacja osobowości jednostki społecznej w stopniu, który umożliwi jej prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie oraz zagwarantuje jej przyswojenie powszechnie aprobowanego systemu norm i wartości bardzo dużą rolę odgrywa stosunek wychowawczy, który wyraźnie wpływa na tempo i jakość zmian. A czym tak naprawdę jest stosunek wychowawczy? Są to interakcje zachodzące między wychowankiem a wychowawcą, które mogą mieć charakter wewnętrzny lub zewnętrzny.
W przypadku wewnętrznego stosunku wychowawczego zachowanie wychowawcy ma dla osoby poddawanej resocjalizacji wartość nagradzającą, dlatego też wychowankowi zależy na aprobacie i dobrej opinii wychowawcy, a także na spędzaniu z nim czasu. W zewnętrznym stosunku wychowawczym natomiast wychowawca traktowany jest przez wychowanka w sposób bardziej oficjalny i formalny, gdyż kontakty z nim postrzegane są jedynie w kategoriach sposobu unikania kary.
Nie ulega wątpliwości, że te dwa odmienne rodzaje stosunków wychowawczy znacznie różnią się pod względem jakościowym, dlatego też mogą w istotnym sposób wpłynąć na przebieg procesu resocjalizacji.
